Każdego roku w Stanach Zjednoczonych odnotowuje się niemal milion przypadków półpaśca, z czego u prawie 30% dorosłych zachorowanie występuje przed ukończeniem 80 lat. Pomimo tak powszechnego występowania półpaśca, szczególnie u osób dorosłych w wieku 50–59 lat, nadal nie jest do końca jasne, dlaczego do uaktywnienia latentnego zakażenia wirusem ospy wietrznej i półpaśca (VZV) dochodzi tylko u niektórych osób.
Fot. Michael Havens / www.patientcaretechniciansalary.net
W jednym z ostatnich numerów czasopisma „Journal of Allergy and Clinical Immunology” opublikowano wyniki amerykańskiego badania kliniczno-kontrolnego, w którym zaobserwowano związek pomiędzy występowaniem astmy u dorosłych a większym ryzykiem późniejszego zachorowania na półpasiec.
– Astma występuje u prawie 17% populacji Stanów Zjednoczonych – powiedział dr Young Juhn z Children's Research Center Mayo Clinic w Stanach Zjednoczonych, jeden z autorów badania. – Wpływ astmy na ryzyko zakażenia i dysfunkcję układu odpornościowego może równie dobrze wykraczać poza drogi oddechowe – dodaje.
Populację omawianego badania stanowiły osoby w wieku 50 lat i starsze mieszkające w hrabstwie Olmsted w stanie Minnesota. Naukowcy porównali częstość występowania astmy wśród 371 osób z rozpoznaniem półpaśca (śr. 67 lat, 66% kobiety – grupa przypadków) i dobranej pod względem płci i wieku grupie kontrolnej – 742 osoby, u których w dokumentacji medycznej nie odnotowano zachorowania na półpasiec.
Na astmę chorowało 23% osób z grupy przypadków oraz 15% z grypy kontrolnej. Średnia wieku w momencie początku objawów astmy wyniosła 49,1 lat. Po uwzględnieniu istotnych zmiennych i wzięciu poprawki na znane czynniki zakłócające odnotowano związek pomiędzy występowaniem astmy a większym ryzykiem zachorowania na półpasiec w okresie dorosłości (OR: 1,70 [95% CI: 1,20–2,42]). Autorzy badania odnotowali również, że astma i atopowe zapalenie skóry (AZS) niezależnie związane były z występowaniem większego ryzyka zachorowania na półpasiec – półpasiec występował u 12% osób z AZS w porównaniu z 8% osób z grupy kontrolnej (OR: 1,71 [95% CI: 1,12–2,61]).
Mechanizmy leżące u podstaw tego procesu nie są do końca znane, ale upośledzenie funkcji odpornościowych skóry i dróg oddechowych jest bardzo dobrze udokumentowane u osób chorych na astmę i AZS. Dlatego naukowcy przypuszczają, że skoro astma tłumi odporność nabytą, może również zwiększać ryzyko reaktywacji latentnego zakażenia VZV.
– Mimo że astma nie jest jeszcze powszechnie uznawana za czynnik ryzyka zachorowania na półpasiec u dorosłych, należy rozważyć uznanie osób w wieku 50 lat i starszych z astmą lub AZS jako populację docelową szczepień przeciwko półpaścowi – podsumował dr Young Juhn.
Autorzy badania zwracają również uwagę, że ani glikokortykosteroidy wziewne ani szczepienia nie zwiększały ryzyka zachorowania, wręcz przeciwnie, szczepienie przeciwko półpaścowi skutecznie to ryzyko redukowało.