×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Postępowanie lecznicze w astmie sezonowej

Pytanie nadesłane do redakcji

Bardzo proszę o rozstrzygniecie dręczącego mnie dylematu. Mam 38 lat, 178 cm,74 kg wagi. Astmę zdiagnozowano u mnie w wieku 7 lat. Objawy dokuczają mi w okresie pylenia, w związku z tym od kilku lat moje leczenie polegało na przyjmowaniu glikokortykosteroidów wziewnych oraz do nosa plus tabletki przeciwhistaminowe, ale tylko od marca do września. Poza sezonem pyleń praktycznie nie miewam dolegliwości. Ostatnio zażywałem Symbicort 320+9 raz dziennie, Budesonid 2x dziennie, Aamertil 1x dziennie i nie miałem w tym czasie dolegliwości. Natomiast mam w swoim kręgu znajomych 2 osoby, które zajmowały/zajmują się „promowaniem” leków (w tym astmatycznych) wśród lekarzy. Z cala stanowczością twierdzą oni, że powinienem przyjmować leki przez cały rok, a nie robiąc tego, szkodzę sobie. Podobno stan zapalny w moich oskrzelach trwa nieprzerwanie również poza okresem pylenia. Jestem też w różnym stopniu uczulony między innymi na kurz, sierść różnych zwierząt itp., niemniej nie odczuwam (zauważam) z tej strony dolegliwości. Czytałem nawet w oryginale w Internecie najnowsze międzynarodowe zalecenia dotyczące astmy od BTS i GINA i dalej nie potrafię rozstrzygnąć, czy powinienem przyjmować leki cały rok, czy wystarczy jak do tej pory, tylko w czasie pylenia wraz z okresami bezpośrednio przed i po następującymi. Będę niezmiernie wdzięczny za odpowiedź wraz z uzasadnieniem, które mnie przekona i ewentualnie moich kolegów „repów”.

Odpowiedziała

lek. med. Iwona Witkiewicz
specjalista chorób płuc
Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie
Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego

Jeżeli czytał Pan (w co nie wątpię) konsensus GINA, czyli bądź co bądź najważniejszy konsensus w kwestii leczenia astmy, to wyczytał Pan, że głównym celem leczenia astmy jest:

  • Osiągnięcie i utrzymanie kontroli objawów
  • Utrzymanie normalnego poziomu aktywności, w tym ćwiczeń fizycznych
  • Utrzymanie funkcji płuc, tak blisko normalnego poziomu, jak to jest możliwe
  • Zapobieganie zaostrzeniom astmy
  • Minimalizacja efektów ubocznych leczenia
  • Zapobieganie śmiertelności astmy

Przeczytał Pan też na pewno, że leczenie w astmie odbywa się wg schematu Step-up; step-down, czyli redukcji leczenia w sytuacji uzyskania i utrzymania pełnej kontroli astmy i intensyfikacji leczenia w każdym momencie zaostrzenia objawów.

Widział Pan też na pewno, że w pięciostopniowej skali intensyfikacji leczenia funkcjonuje również I stopień (step 1 w oryginalnym dokumencie) i polega on na podawaniu krótko działających leków rozszerzających oskrzela na życzenie (Step 1 - As-needed reliever medication).

Uwzględniając powyższe, a zwłaszcza :

  1. Prawo do redukcji leków w okresie pełnej kontroli astmy
  2. Pełną akceptację dla leczenia jedynie lekami łagodzącymi objawy u osób z pełną kontrolą astmy
  3. Chęć minimalizacji działań ubocznych leków (zwłaszcza steroidów, które aczkolwiek są potężną i wspaniałą bronią w leczeniu astmy, ale objawów ubocznych mają całkiem sporo)

Stwierdzam, że zgodnie z moją wiedzą jest Pan bardzo dobrze, prawidłowo leczony, a najpoważniejszym argumentem w tej sprawie jest fakt, że mimo trzydziestojednoletniej historii choroby jest Pan w dobrej kondycji, nie ma Pan objawów, co dowodzi dobrej kontroli astmy, nie pisze Pan o ograniczeniu aktywności życiowej. Trzydziestoletni okres choroby nie pogorszył funkcji Pana płuc. Dzieje się tak zapewne dlatego, że mimo dodatnich testów skórnych na różne alergeny organizm pański reaguje jedynie na alergeny, z którymi spotyka się w okresie między marcem a wrześniem. Od dawna wiadomo, że są spore grupy ludzi, którzy pomimo dodatnich testów nie prezentują chorób alergicznych i tacy, którzy mają astmę, a testy są ujemne. Nie ma więc dowodów na to, że w okresie pomiędzy wrześniem a marcem w Pana oskrzelach toczy się proces zapalny, choć tak jest u większości astmatyków wrażliwych na alergeny całoroczne. Wręcz przeciwnie, historia z przestrzeni trzydziestu lat (a więc niebagatelna) pokazuje, że poza okresem leczenia nie traci Pan kontroli astmy, więc proces zapalny się nie toczy. Można by to oczywiście sprawdzić, badając np. tlenek azotu w powietrzu wydychanym (który świetnie koreluje z nasileniem zapalenia w astmie) w okresie bez leków, ale niestety rzadko który ośrodek jest w takie (drogie) urządzenie wyposażony.

Reasumując: choruje pan na tzw. astmę sezonową. Astmę sezonową rozpoznaje się, jeśli objawy astmy występują w okresie ekspozycji na alergen. Poza tym okresem chory może nie mieć żadnych objawów, a wartości PEF są prawidłowe. Ciężkość astmy sezonowej może się zmieniać z sezonu na sezon. Oczywiście osoby z czystą astmą sezonową są mniejszością wśród astmatyków, ale swojej praktyce lekarskiej mam całkiem niemałą grupę chorych, u których okres zaostrzeń jest powtarzalny i włączenie leczenia z pewnym wyprzedzeniem i zakończenie go z pewnym marginesem bezpieczeństwa pozwala na pełną kontrolę astmy przez cały rok.

Moim zdaniem leczy się Pan dobrze, zgodnie z ogólnoświatowymi zaleceniami GINA i z dobrym samopoczuciem. Zawsze, mimo wszystko, warto pamiętać, że leczy się chorego, a nie wytyczne.

A u REP-ów chyba bym się nie leczyła, zważywszy, że oni mają leki sprzedać (najlepiej w dużej ilości), a nie leczyć chorych. Mam nadzieję, że choć trochę rozwiałam Pana wątpliwości.

Pozdrawiam

Piśmiennictwo:

Fal A. (red.): Alergia, choroby alergiczne, astma. Medycyna Praktyczna, Kraków 2011.
Światowa strategia rozpoznawania leczenia i prewencji przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Aktualizacje 2011. Medycyna Praktyczna Pneumonologia 1/2012.

06.03.2014
Zobacz także
  • Glikokortykosteroidy (GKS) w leczeniu astmy
  • Leczenie astmy – zasady
  • Czy powienienem się leczyć?
  • Co to jest astma?
Wybrane treści dla Ciebie
  • Nadreaktywność oskrzeli
  • Astma ciężka (oporna na leczenie)
  • Kaszel astmatyczny – jak poznać, że przyczyną kaszlu jest astma?
  • PEF - szczytowy przepływ wydechowy
  • Próba rozkurczowa u chorych na astmę
  • Badania wykonywane u chorych na astmę: morfologia krwi
  • Spirometria u chorych na astmę
  • Proces zapalny w oskrzelach
  • Próba prowokacyjna z alergenem
  • Astma oskrzelowa u dzieci
Inne pytania
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta