Alergenem może być każda substancja lub związek, który dostaje się do organizmu poprzez drogi oddechowe, przez przewód pokarmowy, jest wchłaniany przez skórę lub błonę śluzową albo dostaje się do organizmu poprzez wstrzyknięcie (podskórne, domięśniowe lub dożylne).
U osób ze skłonnością do alergii podczas pierwszego kontaktu z potencjalnym alergenem układ odpornościowy wytwarza swoiste przeciwciała, chory nie odczuwa wówczas żadnych dolegliwości. W trakcie kolejnych kontaktów z alergenem dochodzi do nadmiernej, nieprawidłowej odpowiedzi układu immunologicznego zwanej reakcją alergiczną, czego wyrazem są typowe objawy uczulenia, jak łzawienie i świąd oczu, kichanie, katar sienny czy też napady świszczącego oddechu i duszność.
Jakie są najczęstsze alergeny?
Ze względu na drogę, jaką dany alergen dostaje się do organizmu, alergeny dzieli się na:
- alergeny wziewne
- alergeny pokarmowe
- alergeny wywołujące wyprysk kontaktowy na skórze (kontaktowe alergiczne zapalenie skóry)
- leki (np. penicyliny)
- jad owadów błonkoskrzydłych (pszczół, os).
Najczęstsze alergeny wziewne
- pyłki roślin
- roztocza kurzu domowego
- sierść i naskórek zwierząt
- zarodniki pleśni.
Najczęstsze alergeny pokarmowe
- białko mleka krowiego
- białko jaja kurzego
- ryby
- orzeszki ziemne
- owoce.
Najczęstsze substancje będące przyczyną wyprysku kontaktowego
- metale: nikiel, chrom, kobalt
- substancje zapachowe: perfumy, olejki eteryczne, kosmetyki
- formaldehyd: odzież, lakiery do paznokci, tworzywa sztuczne
- konserwanty: podłoża maści leczniczych, kosmetyki.