Pytanie nadesłane do redakcji
Jakie sporty, ćwiczenia są korzystne dla astmatyków? Których należy unikać?
Odpowiedziała
lek. med. Iwona Witkiewicz
specjalista chorób płuc
Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. Prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie
Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego
Prawidłowo leczona astma pozwala choremu na normalną aktywność fizyczną, w tym również na wykonywanie ćwiczeń fizycznych i uprawianie sportów. Jak powszechnie widać na zawodach wielu sportowców choruje na astmę i osiąga imponujące rezultaty niezależnie od dziedziny sportu. Należy jednak pamiętać, że nasilenie objawów astmy w trakcie wysiłku fizycznego występuje u większości chorych na astmę. Objawy zaostrzenia (kaszel, duszność, świsty) mogą pojawić się już po 5 minutach wysiłku i ustępują samoistnie w ciągu 30–60 minut. Warto się przed nimi zabezpieczyć stosując 15 minut przed planowanym wysiłkiem krótko działające leki rozszerzające oskrzela z grupy beta-mimetyków, czyli leki przepisywane chorym „na ratunek”.
Osoby z astmą, wybierając rodzaj sportu powinny jednak przyjrzeć się warunkom, w jakich te sporty będą uprawiane.
Osoby uczulone na kurz powinny unikać zakurzonych i ciasnych sal gimnastycznych czy siłowni bo kurz w źle sprzątanych pomieszczeniach będzie dodatkowym czynnikiem inicjującym napad astmy.
Osoby z alergią na pyłki powinny unikać ćwiczeń na boiskach w pobliżu pól i łąk czy pod pylącymi się drzewami.
Ostrożnie też należy wypróbowywać tzw. sporty zimowe (narciarstwo, łyżwiarstwo), gdyż w przypadku tych sportów oprócz wysiłku dochodzi zimne powietrze jako ewentualny czynnik inicjujący zaostrzenie. Wysiłek na zimnym powietrzu należy podjąć ostrożnie, najlepiej po inhalacji leku rozszerzającego oskrzela i uważnie obserwować reakcje organizmu. Po lekach większość chorych na astmatmę ma możliwość uprawiania sportów zimowych, co dało się zauważyć w ekipie norweskich biegaczek czy amerykańskich hokeistów.
Tak jak napisałam, sporty można wybierać dowolnie według własnych preferencji, pamiętając jednak, że dla astmatyka lepsze są wysiłki rozłożone w czasie (kajakarstwo, pływanie, jazda rowerem) niż prowokujące gwałtowny, krótkotrwały wysiłek (sprint). Polecane są sporty trenujące przeponę (pływanie), chociaż w przypadku pływania większość astmatyków zmuszona jest unikać basenów z chlorowaną wodą ze względu na nietolerancję oparów chloru.
Generalnie aktywność fizyczna, rozwijając mięśnie, w tym oddechowe sprzyja leczeniu astmy. Aktywności fizycznej należy unikać bezpośrednio po infekcjach i w okresie zaostrzenia choroby.