Ciąża zmienia kobietę. Ta ogromna zmiana dotyczy zarówno sfery psychicznej, jak i fizycznej. Warto zauważyć, że ogromne zmiany w organizmie kobiety dokonują się początkowo niemalże niewidocznie; jednak nieustająco zachodzą.
Materiał genetyczny ojca sprawia, że komórki dziecka nie są identyczne z komórkami matki. Układ immunologiczny matki musi nauczyć się tolerować obecność dziecka. Z tego właśnie powodu czynność niektórych rodzajów leukocytów (białych krwinek) ulega w ciąży zmianie. Cały proces nie wpływa istotnie na zdolność obrony przed szkodliwymi drobnoustrojami, ale teoretycznie może wpływać na choroby, u podłoża których leży proces zapalny. Jedną z takich chorób jest astma.
Warto też podkreślić, że w organizmie matki zachodzą również duże zmiany hormonalne. We krwi obecne jest duże stężenie gonadotropiny kosmówkowej, zwiększa się także stężenie progesteronu i estrogenów oraz zmienia się ich wzajemny stosunek. Zmiany zachodzą również w stężeniu hormonów niezwiązanych bezpośrednio z utrzymaniem ciąży, np. zwiększa się stężenie glikokortykosteroidów.
W czasie ciąży w organizmie kobiety zwiększa się stężenie substancji zwanych prostaglandynami. To one między innymi wpływają na średnicę oskrzeli i nasilenie procesu zapalnego w ich błonie śluzowej. Zwiększone stężenie prostaglandyny F2 działa między innymi kurcząco na mięśnie gładkie oskrzeli, a stężenie prostaglandyny D2 działa prozapalnie.
Wyżej opisane zmiany sprawiają, że astma u kobiet w ciąży może przebiegać inaczej niż przed ciążą. U około 30% kobiet zmniejsza się nasilenie i częstość objawów astmy, natomiast u kolejnych 30% objawy mogą ulec nasileniu. Niestety, jak dotychczas nie opracowano żadnej metody, która pozwoliłaby przewidzieć wpływ ciąży na przebieg astmy u konkretnej osoby.
Podstawowe znaczenie ma monitorowanie nasilenia objawów choroby, takich jak:
- nocne przebudzenia spowodowane napadami duszności i kaszlu
- napady spowodowane wysiłkiem
- napady występujące w ciągu dnia.
Nasilenie wyżej opisanych objawów powinno skłonić kobietę w ciąży do zgłoszenia się do lekarza. Jeżeli astma jest dobrze kontrolowana, zajście w ciążę nie musi być wskazaniem do zmiany leczenia. Warto jednak skonsultować się z lekarzem, aby ocenić dokładnie stopień kontroli astmy i zaplanować dalsze postępowanie.